Monument H

Frisse wind door een monument

project: Monument H | opdrachtgever: particulier | tijdvak: 2018 – 2020


Dichtbij de stad in de kern van een Brabants dorp staat een neoclassicistisch dorpshuis uit het jaar 1875. De opdrachtgevers zijn gecharmeerd van het idee om het oude monument nieuw leven in te blazen. Ze vragen WillemsenU naar een ontwerp om het monument te verduurzamen en het pand aan te passen, zodat al hun wensen ingewilligd worden en ze er fijn kunnen wonen.


fotografie door Rob van Esch|architectuurfotograaf


Het vrijstaande woonhuis ligt op een diep perceel met de voorgevel aan de Dorpstraat en is aan de voorzijde afgescheiden door een statige voortuin. Het is opgetrokken uit handgevormde gele IJsselsteen en de voorgevel is wit gepleisterd. In de achtertuin staat een oude aanbouw en een uitbreiding uit de tweede helft van de vorige eeuw.


 


Ontwerp

Aan de oorspronkelijke, negentiende-eeuwse plattegrond is een nieuwe betekenis gegeven: alle ruimtes staan in directe verbinding en kunnen vrij ingedeeld en gebruikt worden. Vanuit de eetkamer is een nieuwe toegang naar de achtertuin gemaakt om meer verbinding met de buitenruimte te creëren.


De bewoners hebben veel gereisd en willen hun verzamelde objecten kunnen etaleren. In het interieurontwerp is hiermee rekening gehouden. Het biedt daarom plaats om de souvenirs tentoon te stellen, zodat zij zich in hun nieuwe, oude huis thuis voelen en herinnerd worden aan hun leven op reis.


Op de verdieping van het woonhuis bevinden zich twee slaapkamers, een inloopkast, een badkamer en de fitnessruimte. Gasten kunnen in alle geborgenheid onder de oude dakspanten logeren met uitzicht op de achtertuin.


Interieurontwerp

De gang met zijn marmeren vloer, lambrisering, sierlijsten en deuren zijn van een hoge monumentale waarde. De lambrisering heeft een groen blauwe kleur gekregen passend bij de stenen vloer. In de paneeldeuren is deze kleur als accent toegepast.

De wanden in de leefruimtes zijn in lichte neutrale kleuren uitgevoerd, rekening houdend met de natuurlijke, individuele lichtinval in de ruimtes. Een warmere kleur wit is toegepast in de ruimtes met noordoost licht zodat deze ruimtes net zo behaaglijk voelen als de ruimtes die aan de zuidgevel zijn gelegen.


De bibliotheek- en vitrinekasten hebben kleuren uit hetzelfde rustgevende kleurpalet gekregen waardoor de ruimtes een samenhangend geheel vormen. De doorgangen hebben een donkere kleur gekregen. Zodoende ontstaan er intieme plekken tussen de omringende kasten.


Nieuwe uitbreiding

De laatste uitbreiding uit de jaren 90 is vervangen door een nieuwe uitbreiding, omdat deze in een slechte staat verkeerde.
De nieuwe uitbreiding is een bescheiden, eigentijdse invulling om het contrast tussen het oude, monumentale en het nieuwe, informele te benadrukken. De vorm van het nieuwe gedeelte is geïnspireerd op de structuur van het woonhuis. Het zadeldak met de leien bekleding refereert aan het dak van het woonhuis en de vorm van de nieuwe uitbreiding aan die van de bestaande aanbouw. In plaats van het bestaande te overschaduwen, vult de nieuwe uitbreiding de bestaande aanbouw aan en zet de vorm gelijkwaardig voort.


Het nieuwe volume is aan de bestaande bebouwing aangesloten door middel van een zinken strip. Dit element dient zowel als hemelwaterafvoer als ook de overgang van het bestaande naar het nieuwe.


In het nieuwe volume bevindt zich het slaapgedeelte. Dit maakt de woning levensloopbestendig en zorgt voor een rustige slaapplek afgelegen van de drukke dorpsstraat.


Verbouwing bestaande aanbouw

De oude aanbouw die grenst aan het hoofdgebouw wordt behouden. Hij verbindt de nieuwe uitbreiding met het bestaande woonhuis. De buitenkant wordt hersteld en behoudt zijn originele uitstraling. Op de diepe vensterbanken in de baksteen muur is er plaats voor de kleurrijke souvenirs van de bewoners.

 


Het interieur is zodanig ontworpen dat de oude structuur beter tot zijn recht komt: het plafond werd verwijderd om de dakconstructie te laten zien en de vorm van het gebouw beter te kunnen waarnemen. De nieuwe vloerbekleding is van natuursteen zoals de vloer in de hal van het woonhuis. Deze keuze duidt de oude looproute aan.

Het nieuw geplaatste volume in de bestaande aanbouw, bekleed met eikenhout, refereert aan de houten gevelbekleding van de moderne uitbreiding en representeert het inbedden van het nieuwe in het bestaande. Tevens vormt de bestaande aanbouw een verbinding tussen het monumentale woonhuis en het hedendaagse slaapgedeelte. Hier komt oud en nieuw samen, waarbij het ontwerp zorgt voor een logistieke en figuurlijke overgang.


Inrichting achtertuin

Door de situering van de nieuwe uitbreiding en de veranda ontstaat een binnentuin die op de klassieke manier is ingericht. Deze binnentuin grenst aan het monumentale woonhuis en de behouden aanbouw. Vanuit hier heb je zicht op de dorpskerk welke je herinnert aan een andere tijd. De achtertuin is informeel ingericht en past bij de nieuwe, eigentijdse uitbreiding. Vanuit de slaapkamer die in de uitbreiding gelegen is, heb je zicht op deze rustgevende achtertuin.


Duurzaamheid

Eén van de wensen van de opdrachtgever was om de monumentale woning energieneutraal te maken. Het huis was niet geïsoleerd en werd verwarmd met een cv ketel. Bij een warmtepomp met lage temperatuurverwarming is het noodzakelijk de woning te isoleren. De gevels van de woning zijn deels beschermd vanwege haar monumentale status. Er is daarom gekozen om de buitenwanden aan de binnenzijde te voorzien van een geïsoleerde voorzetwand. De gehele begane grondvloer met uitzondering van de vloer in de gang is vervangen voor een geïsoleerde vloer. Het dak is aan de binnenzijde voorzien van isolatie. In de voorgevel zijn de bestaande kozijnen voorzien van nieuw monumenten isolatieglas. Ook de kozijnen in de zijgevels dienden behouden te blijven en zijn daarom aan de binnenzijde voorzien van voorzetramen. Afgifte van koude en warmte vindt plaats middels vloer- en wandverwarming / -koeling aangevuld met een splitunit voor de kritieke ruimtes.


Er is gestreefd naar een duurzaam ontwerp die de monumentale waarde respecteert. Dit was een uitdaging omdat ervoor gekozen is om alle wanden, vloeren en daken van binnenuit te isoleren en achteraf de oude elementen te herstellen. Zo werden de natuurstenen vloer en de lambrisering in de gang geconserveerd en na de constructieve verbouwing teruggebracht.


Hoe voelen jullie je in dit huis?

Comfortabel en helemaal thuis in een volledig bij de tijd, modern en duurzaam huis met karakter en uitstraling van het originele monument van 1875, in drie woorden:

op onze plek.